İçindekiler
Güneş Tutulması Nasıl Olur?
Güneş tutulması, kendi etrafında, Dünya’nın etrafında ve aynı zamanda Dünya ile birlikte Güneş’in etrafında dönen Ay’ın konumu nedeniyle Güneş ışınlarının bize ulaşmasını engellemesi olayıdır. Diğer bir ifadeyle “Güneş tutulması nasıl gerçekleşir?” sorusunun yanıtı doğrudan Ay’ın konumu ile ilgilidir. Ay Dünya etrafında ve Dünya da Güneş etrafında dönerken, Ay’ın Dünya ile Güneş’in arasında kalması bu doğa olayının yaşanmasını sağlar. Güneş tutulması ne zaman gerçekleşir konusu da yine bu kozmik hareketlere bağlıdır. Evrendeki hareket devam ettikçe Güneş tutulmasına şahit olacağız.
Güneş Tutulmasında Ne Olur?
Güneş tutulması anında gökyüzüne baktığınızda Güneş’i gölgeli görünür. Ay’ın konumuna göre farklı Güneş tutulması türleri vardır.
• Tam güneş tutulması: Tam güneş tutulmasında Ay, Güneş ve Dünya tek bir hizadır ve Dünya’ya Ay’ın tam gölgesi yansır. Ancak Güneş Ay’dan çok daha büyük olduğundan, tutulma sırasında sadece tek bir noktaya Ay’ın tam gölgesi yansır. Bu nokta Güneş ışığı almaz ve etraf parlak yıldızların ve gezegenlerin görülebileceği kadar karanlık olur. Dolayısıyla tam tutulma Dünya üzerindeki dar bir alanda gözlemlenebilir.
• Kısmi/Parçalı Güneş tutulması: Kısmi Güneş tutulmasında Ay, Güneş ve Dünya tam Güneş tutulmasında olduğu gibi tek bir hizada değildir. Bu da Dünya’ya düşen gölgenin ortalığı gece gibi karartmasına engel olur. Eğer tam güneş tutulmasının gölgesinin düştüğü noktada değilsen, kısmi Güneş tutulmasında Güneş’e baktığında Güneş’in bir kısmının Ay tarafından kapatıldığını görebilirsin.
• Halkalı Güneş tutulması: Halkalı Güneş tutulması Ay’ın sürekli hareket halinde olması ile ilişkilidir. Ay Dünya’nın etrafında dönerken bazen Dünya’dan uzaklaşır. Eğer Ay, Dünya’dan uzaklaştığı dönemde Dünya ve Güneş arasına girerse halkalı Güneş tutulması gerçekleşir. Bu durumda Güneş’e baktığında Ay’ı küçük bir nokta olarak görebilirsin. Ayrıca halkalı Güneş tutulmasında Ay, Dünya’nın aydınlık seviyesini engellemez.
Güneş tutulması tarih boyunca insanlığın en fazla ilgisini çeken doğa olayları arasında yer alır. Ay ve Dünya’nın uzaydaki bu hareketi devam ettikçe biz de bu görsel şöleni izlemeye devam edeceğiz.
