Geçmişimizdeki büyük zatlara dair çizimler hepimizin malumudur. Bunlardan en iyileri muhtemeldir ki Münif Fehim’in çizimleridir. Bu çizimlere muhtelif kitaplardan ulaşmak mümkün. Ancak peki ya âlimlerimizin fotoğrafları? Google hazretleri bu konuda yardımını tabii ki de esirgemeyecektir.
Günümüzün her şeyi görselleştirme sevdalısı mantığının âlimlerimizi de içine aldığını görmek üzücü. Her şeyi google hazretlerine sormayı alışkanlık haline getiren bizlere düşen ise, bazı basit tarihi gerçekleri unutmadan (örneğin, fotoğrafın daha 100 yıllık bir geçmişi vardır ve bu isimlerin hiçbirinin fotoğrafının olması ihtimali yoktur), gördüklerimizi de teyid ederek hareket etmek olacaktır galiba…
 |
Mesela büyük sufi-şair Feridüddin Attar’a bakalım. 12. yüzyıl İran coğrafyasında takım elbisesiyle bize bakıyor. |
 |
Peki, Ahmed Sirhindî? Yahut hepimizin bildiği lakabı ile İmam-ı Rabbani. Fesi ve delici bakışlarıyla selamlıyor bizi. |
 |
Riyazü’s-Salihin müellifi büyük hadis ve fıkıh âlimi İmam Nevevi’nin fotoğrafı da eskilerden, renkli fotoğraf daha yaygın değilken çekilmiş. |
 |
Sahih-i Müslim müellifi Müslim Bin Haccac, döneminin diğer âlimleri fotoğraf çektirir de durur mu?! Uzaklara bakarak sol profilden güzel bir pozla fotoğrafını çektirmiş. |
 |
Ahmed bin Hanbel geri kalır mı? Ama İmam Müslim’den bir farkı olsun diye kendisi sağ profilden bir fotoğraf çektirmiş. |
 |
Peki ya Ebu Davud? Ne sağdan ne soldan, cepheden çektirmiş fotoğrafını. |
 |
Enes bin Malik, yılların yorgunluğu üzerinde. Diğer âlimlerden farklı olarak gözlüğü ile. |
 |
Hallac-ı Mansur? Halktan taşlar, Şiblî’den ise gül tenine değmeden evvel bir fotoğraf çektirmiş midir? Pek tabii ki. |
 |
İbn Kesir? Yeşil bir arka fon üzerinde va’zederken. |
 |
Muhammed bin Abdülvahhab bir konferansı sırasında, muhtemelen bir şakirdi tarafından çekilen bir fotoğrafı ile arz-ı endam ediyor. Başka bir âlimi anımsatıyor çehresi ama… |
 |
İbn Kayyim el-Cevziyye’nin fotoğrafı ders sırasında önünde rahlesi, üstünde kitabı ile çekilmiş, muhtemelen haylaz bir talebesi tarafından. |
 |
Son olarak da Ebu Yusuf’un gençlik yıllarında çektirdiği fotoğrafa bakalım. |
Bunlar Google’ın kelime eşlemesine göre yaptığı ufak teknolojik hatalar pek tabii ki. Burada resmi verilen hocalardan bazıları ise şöyle: Attar, Fransız şair Louis Aragon; Müslim, Ahmed Davudoğlu; Ahmed bin Hanbel, Mustafa Sabri Efendi.
Bahsi geçen âlimler mümkün olsaydı da fotoğraf çektirseymiş, böylelikle günümüzdeki her şeyi görselleştirme tutkusunun ağına düşürülmeselermiş…
M. Murtaza Özeren
